Carmina Burana: who wrote it, what it's about and what are the lyrics

Here's an introduction to Carl Orff's famous 1937 cantata Carmina Burana, famous for its appearance in a certain 1980s Old Spice advert

Try out a subscription to BBC Music Magazine and pay just £9.99 for 6 issues today!

Published: March 2, 2023 at 12:23 pm

Carl Orff's Carmina Burana is one of the most popular modern choral works. It owes its popularity, or at least its familiarity, to a memorable 1970s/1980s advert for Old Spice aftershave, featuring a surfer riding the waves to Orff’s dramatic music.

But what is Carmina Burana actually about? Ride the waves with us as we delve into the work's origins and meaning.

Who wrote Carmina Burana?

Carmina Burana was written by the German composer Carl Orff (1895-1982). Orff was both a composer and a music educator. Although he is best known for Carmina Burana, he also produced the Schulwerk, a developmental approach for children's music education.

When was Carmina Burana written?

Orff composed Carmina Burana during 1935 and 1936. The work received its premiere 8 June 1937, at the Oper Frankfurt on 8 June 1937. It is part of Trionfi, a musical triptych that also includes Catulli Carmina and Trionfo di Afrodite.

Carmina Burana is divided into five sections, and 25 movements across those five sections. The first section of the work is titled 'Fortuna Imperatrix Mundi' ('Fortune, Empress of the World'). It begins with the celebrated movement 'O Fortuna', which featured in the Old Spice advert.

What is Carmina Burana about?

Orff's cantata is based on 24 poems from the medieval collection of the same name, Carmina Burana. Its full Latin title is Carmina Burana: Cantiones profanae cantoribus et choris cantandae comitantibus instrumentis atque imaginibus magicis, which translates as 'Songs of Beuren: Secular songs for singers and choruses to be sung together with instruments and magical images'.

But what is the action of the cantata actually about?

Well, that name refers to a collection of 13th-century songs and poems found, in 1803, in the southern German town of Beuren. The collection, believed to have come originally from Seckau Abbey in Austria, features more than 1,000 songs and poems in Latin, German and medieval French.

These songs were composed by the Goliards, a band of poet-musicians who liked toast life's earthier pleasures - drinking, nature, lust - in song.

The so-called Songs of Beuren were first published in Germany in 1847. Orff first got to know them in 1934 via an English translation, published in a collection called Wine, Women and Song. The composer chose 24 songs from the cycle, and set them to music - what he called a 'scenic cantata'.

Orff's Carmina Burana is divided into three sections called Springtime, In the Tavern and The Court Of Love. These three sections are bookended by an invocation to Fortune ('O Fortuna'). Written between 1935 and 1936 for soloists, choruses and orchestra, it was originally conceived as a choreographed stage work.

Here is 'In taberna quando sumus' ('When we are in the tavern') from In the Tavern:

Which advert used Carmina Burana?

Carmina Burana featured in an Old Spice advert on Britain in the 1970s and 1980s.

What is the music from the Old Spice advert?

Specifically, the Old Spice surfing advert used music from Carmina Burana's first movement, 'O Fortuna'.

Where else has Carmina Burana been used?

Music from Carmina Burana has been used in the films Excalibur by John Boorman and Oliver Stone's The Doors.

It also featured, hilariously and somewhat parodically, in this advert for Carlton Draught beer.

What are the lyrics to 'O Fortuna' from Carmina Burana?

FORTUNA IMPERATRIX MUNDI

1. O FORTUNA

O Fortuna,

velut Luna

statu variabilis,

semper crescis

aut decrescis;

vita detestabilis

nunc obdurat

et tunc curat

ludo mentis aciem,

egestatem,

potestatem

dissolvit ut glaciem.

Sors immanis

et inanis,

rota tu volubilis,

status malus,

vana salus

semper dissolubilis,

obumbrata

et velata

michi quoque niteris;

nunc per ludum

dorsum nudum

fero tui sceleris.

Sors salutis

et virtutis

michi nunc contraria

est affectus

et defectus

semper in angaria.

Hac in hora

sine mora

corde pulsum tangite;

quod per sortem

sternit fortem,

mecum omnes plangite!

What are the lyrics to Carmina Burana?

Carmina Burana's lyrics continue as follows:

2. FORTUNE PLANGO VULNERA

A Fortune plango vulnera

stillantibus ocellis,

quod sua michi munera

subtrahit rebellis.

Verum est, quod legitur

fronte capillata,

sed plerumque sequitur

Occasio calvata.

In Fortune solio

sederam elatus,

prosperitatis vario

flore coronatus;

quicquid enim florui

felix et beatus,

nunc a summo corrui

gloria privatus.

Fortune rota volvitur:

descendo minoratus;

alter in altum tollitur;

nimis exaltatus

rex sedet in vertice

caveat ruinam!

nam sub axe legimus

Hecubam reginam.

I. PRIMO VERE

3. VERIS LETA FACIES

Veris leta facies

mundo propinatur,

hiemalis acies

victa iam fugatur,

in vestitu vario

Flora principatur,

nemorum dulcisono

que cantu celebratur.

Flore fusus gremio

Phoebus novo more

risum dat, hoc vario

iam stipate flore

Zephyrus nectareo

spirans in odore;

certatim pro bravio

curramus in amore.

Cytharizat cantico

dulcis Philomena,

flore rident vario

prata iam serena,

salit cetus avium

silve per amena,

chorus promit virginum

iam gaudia millena.

4. OMNIA SOL TEMPERAT

Omnia Sol temperat

purus et subtilis,

novo mundo reserat

facies Aprilis,

ad Amorem properat

animus herilis,

et iocundis imperat

deus puerilis.

Rerum tanta novitas

in solemni vere

et veris auctoritas

iubet nos gaudere;

vias prebet solitas,

et in tuo vere

fides est et probitas

tuum retinere.

Ama me fideliter!

fidem meam nota:

de corde totaliter

et ex mente tota

sum presentialiter

absens in remota.

quisquis amat taliter,

volvitur in rota.

5. ECCE GRATUM

Ecce gratum

et optatum

Ver reducit gaudia,

purpuratum

floret pratum,

Sol serenat omnia,

iamiam cedant tristia!

Estas redit,

nunc recedit

Hyemis sevitia.

Iam liquescit

et decrescit

grando, nix et cetera,

bruma fugit,

et iam sugit,

Ver Estatis ubera;

illi mens est misera,

qui nec vivit,

nec lascivit

sub Estatis dextera.

Gloriantur

et letantur

in melle dulcedinis

qui conantur,

ut utantur

premio Cupidinis;

simus jussu Cypridis

gloriantes

et letantes

pares esse Paridis.

UF DEM ANGER

6. TANZ

7. FLORET SILVA

Floret silva nobilis

floribus et foliis.

Ubi est antiquus

meus amicus? Ah!

hinc equitavit,

eia, quis me amabit?

Floret silva undique,

nah mime gesellen ist mir wê.

Gruonet der walt allenthalben,

wâ ist min geselle alse lange?

der ist geriten hinnen,

owî, wer soll mich minnen?

8. CHRAMER, GIP DIE VARWE MIR

Chramer, gip die varwe mir,

die min wengel roete,

damit ich die jungen man

an ir dank der minnenliebe noete.

Seht mich an,

jungen man!

lat mich iu gevallen!

Minnet, tugentliche man,

minnecliche frouwen!

minne tuot iu hoch gemuot

unde lat iuch in hohen eren schouwen.

Seht mich an…

Wol dir werlt, das du bist

also freudenriche!

ich will dir sin undertan

durch din liebe immer sicherliche.

Seht mich an…

9. REIE

Swaz hie gat umbe,

daz sint allez megede,

die wellent an man

alle disen sumer gan.

Chume, chum, geselle min,

ih enbite harte din.

Suzer rosenvarwer munt,

chum unde mache mich gesunt.

Swaz hie gat umbe,

10. WERE DIU WERLT ALLE MIN

Were diu werlt alle min

von dem mere unze an den Rin,

des wolt ih mih darben,

daz diu chünegin von Engellant

lege an minen armen. Hei!

II. IN TABERNA

11. ESTUANS INTERIUS

Estuans interius

ira vehementi

in amaritudine

loquor mee menti:

factus de materia,

cinis elementi

similis sum folio,

de quo ludunt venti.

Cum sit enim proprium

viro sapienti

supra petram ponere

sedem fundamenti,

stultus ego comparor

fluvio labenti,

sub eodem tramite

nunquam permanenti.

Feror ego veluti

sine nauta navis,

ut per vias aeris

vaga fertur avis;

non me tenent vincula,

non me tenet clavis,

quero mihi similes

et adiungor pravis.

Mihi cordis gravitas

res videtur gravis;

iocus est amabilis

dulciorque favis;

quicquid Venus imperat,

labor est suavis,

que nunquam in cordibus

habitat ignavis.

Via lata gradior

more iuventutis,

inplicor et vitiis

immemor virtutis,

voluptatis avidus

magis quam salutis,

mortuus in anima

curam gero cutis.

12. OLIM LACUS COLUERAM

Cignus ustus cantat:

Olim lacus colueram,

olim pulcher extiteram,

dum cignus ego fueram.

Miser, miser!

modo niger

et ustus fortiter!

Girat, regirat garcifer;

me rogus urit fortiter:

propinat me nunc dapifer,

Miser, miser! etc.

Nunc in scutella iaceo,

et volitare nequeo,

dentes frendentes video:

Miser, miser! etc.

13. EGO SUM ABBAS

Ego sum abbas Cucaniensis

et consilium meum

est cum bibulis,

et in secta Decii

voluntas mea est,

et qui mane me

quesierit in taberna,

post vesperam nudus egredietur,

et sic denudatus veste clamabit:

Wafna, wafna!

quid fecisti sors turpissima?

Nostre vite gaudia

abstulisti omnia!

Haha!

14. IN TABERNA QUANDO SUMUS

In taberna quando sumus,

non curamus quid sit humus,

sed ad ludum properamus,

cui semper insudamus.

Quid agatur in taberna,

ubi nummus est pincerna,

hoc est opus ut queratur,

sic quid loquar, audiatur.

Quidam ludunt,

quidam bibunt,

quidam indiscrete vivunt.

Sed in ludo qui morantur,

ex his quidam denudantur,

quidam ibi vestiuntur,

quidam saccis induuntur.

Ibi nullus timet mortem,

sed pro Baccho mittunt sortem:

Primo pro nummata vini

ex hac bibunt libertini:

semel bibunt pro captivis,

post hec bibunt ter pro vivis,

quater pro Christianis cunctis,

quinquies pro fidelibus defunctis

sexies pro sororibus vanis,

septies pro militibus silvanis.

Octies pro fratribus perversis,

nonies pro monachis dispersis,

decies pro navigantibus,

undecies pro discordantibus,

duodecies pro penitentibus,

tredecies pro iter angentibus.

Tam pro papa quam pro rege

bibunt omnes sine lege.

Bibit hera, bibit herus,

bibit miles, bibit clerus,

bibit ille, bibit illa,

bibit servus cum ancilla,

bibit velox, bibit piger,

bibit albus, bibit niger,

bibit constans, bibit vagus,

bibit rudis, bibit magus.

Bibit pauper et egrotus,

bibit exul et ignotus,

bibit puer, bibit canus,

bibit presul et decanus,

bibit soror, bibit frater,

bibit anus, bibit mater,

bibit iste, bibit ille,

bibunt centum, bibunt mille.

Parum sexcente nummate

durant cum immoderate

bibunt omnes sine meta,

quamvis bibant men te leta,

sic nos rodunt omnes gentes

et sic erimus egentes.

Qui nos rodunt confundantur

et cum iustis non scribantur.

Io, io, io! …

III. COUR D’AMOURS

15. AMOR VOLAT UNDIQUE

Amor volat undique,

captus est libidine.

Iuvenes, iuvencule

coniunguntur merito.

Siqua sine socio,

caret omni gaudio,

tenet noctis infima

sub intimo

cordis in custodia:

fit res amarissima.

16. DIES, NOX ET OMNIA

Dies, nox et omnia

michi sunt contraria,

virginum colloquia

me fay planszer,

oy suvenz suspirer,

plu me fay temer.

O sodales, ludite,

vos qui scitis dicite,

michi mesto parcite,

grand ey dolur,

attamen consulite

per voster honur.

Tua pulchra facies,

me fey planszer milies,

pectus habens glacies,

a remender

statim vivus fierem

per un baser.

17. STETIT PUELLA

Stetit puella

rufa tunica;

si quis eam tetigit,

tunica crepuit.

Eia.

Stetit puella,

tamquam rosula;

facie splenduit,

os eius floruit.

Eia.

18. CIRCA MEA PECTORA

Circa mea pectora

multa sunt suspiria

de tua pulchritudine,

que me ledunt misere. Ah!

Manda liet,

manda liet,

min geselle

chumet niet.

Tui lucent oculi

sicut solis radii,

sicut splendor fulguris

lucem donat tenebris.

Ah! Mandaliet, etc.

Vellet deus, vellent dii,

quod mente proposui:

ut eius virginea

reserassem vincula. Ah!

Mandaliet, etc

19. SIE PUER CUM PUELLULA

Sie puer cum puellula

moraretur in cellula,

felix coniunctio.

Amore sucrescente,

pariter e medio

propulso procul tedio,

fit ludus ineffabilis

membris, lacertis, labiis.

20. VENI, VENI, VENIAS

Veni, veni, venias,

ne me mori facias,

hyrca, hyrca, nazaza,

trillirivos!

Pulchra tibi facies,

oculorum acies,

capillorum series,

o quam clara species!

Rosa rubicundior,

lilio candidior,

omnibus formosior,

semper in te glorior!

21. IN TRUTINA

In trutina mentis dubia

fluctuant contraria

lascivus amor et pudicitia.

Sed eligo quod video,

collum iugo prebeo;

ad iugum tamen suave transeo.

22. TEMPUS EST IOCUNDUM

Tempus est iocundum,

o virgines,

modo congaudete

vos iuvenes.

Oh, oh, oh!

totus floreo,

iam amore virginali totus ardeo!

novus, novus novus amor est, quo pereo!

Mea me confortat

promissio,

mea me deportant

negatio.

Oh, oh, oh! etc.

Tempore brumali

vir patiens,

animo vernali

lasciviens.

Oh, oh, oh! etc.

Mea mecum ludit

virginitas,

mea me detrudit

simplicitas.

Oh, oh, oh! etc.

Veni domicella,

cum gaudio,

veni, veni, pulchra,

iam pereo.

Oh, oh, oh! etc.

23. DULCISSIME

Dulcissime, Ah!

totam tibi subdo me!

BLANZIFLOR ET HELENA

24. AVE FORMOSISSIMA

Ave formosissima,

gemma pretiosa,

ave decus virginum,

virgo gloriosa,

ave mundi luminar

ave mundi rosa,

Blanziflor et Helena,

Venus generosa!

FORTUNA IMPERATRIX MUNDI

25. O FORTUNA

No. 1 repeated

This website is owned and published by Our Media Ltd. www.ourmedia.co.uk
© Our Media 2024